Περίπου 10% των επιστημόνων που ζουν στην Ελλάδα βρήκαν δουλειά έξω«Κι αυτό δεν οφείλεται στο ότι έχουμε πολλούς πτυχιούχους, όπως λέγεται, γιατί ο μέσος όρος πτυχιούχων στην Ελλάδα είναι πολύ χαμηλότερος από το μέσο όρο πτυχιούχων στην Ευρωπαϊκή Ενωση». Στους 139.000 υπολογίζεται ότι ανέρχονται οι Ελληνες πτυχιούχοι που αναζήτησαν και βρήκαν την επαγγελματική τους αποκατάσταση στο εξωτερικό, σύμφωνα με έρευνα του
2011.
Συγκεκριμένα στοιχεία δεν υπάρχουν για το πού έχει φτάσει ο αριθμός σήμερα. Σύμφωνα όμως με τον καθηγητή Οικονομικής Γεωγραφίας στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, στη Θεσσαλονίκη, Λόη Λαμπριανίδη, το ενδιαφέρον έχει αυξηθεί κατακόρυφα.
Σε τρεις ιστοσελίδες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, όπου οι πτυχιούχοι αναζητούν εργασία στο εξωτερικό, από το 2008 ώς το 2013 παρατηρήθηκε αύξηση των Ελλήνων ενδιαφερομένων από 40% ώς 70%. Παράλληλα, προσθέτει ο Λ. Λαμπριανίδης, έχει αυξηθεί και το ενδιαφέρον καθηγητών πανεπιστημίου που τα τελευταία δύο χρόνια είτε φεύγουν στο εξωτερικό για ένα διάστημα από 1 ώς 3 χρόνια είτε παραιτούνται από τις θέσεις τους στα ελληνικά πανεπιστήμια, γιατί βρήκαν ή τους προσφέρθηκε καλύτερη θέση με καλύτερους όρους σε πανεπιστημιακά ιδρύματα του εξωτερικού.
Αν και πριν από 10 χρόνια η φυγή των Ελλήνων επιστημόνων ήταν θέμα επιλογής, σήμερα πλέον οι Ελληνες πτυχιούχοι δεν έχουν μέλλον στη χώρα, καθώς η ελληνική οικονομία δεν προσανατολίζεται στη δημιουργία θέσεων εργασίας για πτυχιούχους και ανάπτυξη του επιστημονικού τομέα. «Υπάρχει αναντιστοιχία προσφοράς και ζήτησης στην Ελλάδα και μειωμένη ζήτηση πτυχιούχων από την ελληνική οικονομία», τονίζει ο Λ. Λαμπριανίδης.
«Κι αυτό», προσθέτει, «δεν οφείλεται στο ότι έχουμε πολλούς πτυχιούχους, όπως λέγεται, γιατί ο μέσος όρος πτυχιούχων στην Ελλάδα είναι πολύ χαμηλότερος από το μέσο όρο πτυχιούχων στην Ευρωπαϊκή Ενωση». Η Ελλάδα κατατάσσεται 21η σε 30 χώρες της Ευρώπης ως προς τον αριθμό των επιστημόνων ανά κάτοικο. Αντίθετα, πολλές άλλες χώρες έχουν δημιουργήσει πολιτική προσέλκυσης πτυχιούχων. «Κάτι που επίσης τους συμφέρει, γιατί δεν πληρώνουν για να τους εκπαιδεύσουν, αλλά τους παίρνουν έτοιμους», επισημαίνει.
«Συγκεκριμένα, η γερμανική πρεσβεία στην Ελλάδα παρέχει στην ιστοσελίδα της πολλές και πολύ καλές πληροφορίες για τους Ελληνες που ενδιαφέρονται να βρουν δουλειά στη Γερμανία».
Σύμφωνα με την έρευνα του Λ. Λαμπριανίδη, οι 139.000, στους οποίους υπολογίζονται οι Ελληνες επιστήμονες που βρήκαν δουλειά στο εξωτερικό, αποτελούν το 9,5%-11% του συνολικού αριθμού των επιστημόνων που ζουν στην Ελλάδα. Αλλά η ισοδύναμη απώλεια είναι πολύ μεγαλύτερη, γιατί αυτοί έκαναν πολυετείς σπουδές και σε πολύ καλά πανεπιστήμια.
Οι πτυχιούχοι που εργάζονται στο εξωτερικό έχουν κάνει πολυετείς σπουδές, με το 74% να έχουν μεταπτυχιακό, ενώ το 51% έχουν και διδακτορικό. Πολύ καλές σπουδές έχει κάνει το 41%, που έχουν τουλάχιστον ένα πτυχίο από κάποιο από τα λεγόμενα 100 καλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου. Σχεδόν όλοι όσοι εργάζονται στο εξωτερικό, όπως δείχνει και η διεθνής βιβλιογραφία, έχουν σπουδάσει εκεί.
Το 90% έχουν κάνει μεταπτυχιακές σπουδές στο εξωτερικό, ενώ το 29% έχουν πραγματοποιήσει το σύνολο των σπουδών τους σε ξένα ιδρύματα. Μόνο ένα πολύ μικρό ποσοστό (14,3%) εργάστηκαν στο εξωτερικό, χωρίς προηγουμένως να έχουν κάνει κάποιες σπουδές εκεί. Οταν έπιασαν την πρώτη δουλειά στο εξωτερικό, το 82,7% είχαν πάνω από ένα πτυχίο. Το 40% εργάζονται σε πανεπιστήμια, ερευνητικά κέντρα και σε τμήματα έρευνας και ανάπτυξης επιχειρήσεων.
Κατ' ευθείαν έξω
Οι περισσότεροι (60,9%) πριν αποφασίσουν να φύγουν ή να παραμείνουν στο εξωτερικό μετά τις σπουδές για εργασία, δεν αναζήτησαν καν δουλειά στην Ελλάδα. Το ποσοστό είναι πάρα πολύ υψηλό (91,1%) για αυτούς που πήραν όλα τα πτυχία τους στο εξωτερικό. Ομως, η ένταση της απογοήτευσης των πτυχιούχων για τη δυνατότητα εύρεσης ικανοποιητικής εργασίας στην Ελλάδα φαίνεται και από το γεγονός ότι 47,3% των ατόμων που πήραν όλα τα πτυχία τους στην Ελλάδα δεν αναζήτησαν καθόλου δουλειά στη χώρα.
Ολοι αυτοί έχουν εργαστεί σε 74 χώρες, όμως το 91% συγκεντρώνεται σε 10 χώρες, κυρίως τη Βρετανία (31,7%) και τις ΗΠΑ (28,7%). Εχουν εργαστεί σε 528 πόλεις, όμως υπάρχει υπερεκπροσώπηση σε ελάχιστες πολύ μεγάλες πόλεις, κυρίως το Λονδίνο (16,9%). Συχνά έχουν μια πλούσια εμπειρία ζωής και εργασίας σε περισσότερες από μία χώρες και πόλεις.
Ως σημαντικότεροι παράγοντες φυγής στο εξωτερικό αναφέρθηκαν εκείνοι που σχετίζονται με την εργασία. Δηλαδή, η δυνατότητα εύρεσης εργασίας -και μάλιστα στο αντικείμενό τους-, η ποιότητα των επαγγελματικών σχέσεων, η ύπαρξη προοπτικών εξέλιξης και η σαφής περιγραφή του αντικειμένου της εργασίας. Δηλαδή, το κίνητρο της μετανάστευσης των Ελλήνων πτυχιούχων δεν είναι κυρίως και σίγουρα όχι μόνο οι χρηματικές απολαβές. Υπάρχουν όμως και αυτοί που επιστρέφουν. Σπουδαιότεροι λόγοι επιστροφής είναι κοινωνικοί και προσωπικοί. Επιστρέφουν στον τόπο όπου ζει η οικογένειά τους και οι φίλοι, γιατί τους αρέσει η κοινωνική ζωή, το καλό κλίμα, το καλό φαγητό και ο τρόπος ζωής. Αποτελεί μεγάλη ανακούφιση το ότι είναι κοντά στους ηλικιωμένους γονείς τους.
Ενα πολύ σημαντικό ποσοστό (46,5%) αυτών που εργάστηκαν στο εξωτερικό έχουν μη Ελληνα σύντροφο. Η σχέση με μη Ελληνα σύντροφο λειτουργεί αποτρεπτικά για την επιστροφή: από αυτούς που επέστρεψαν μόνο το 13,7% έχουν μη Ελληνα σύντροφο, ενώ σε αυτούς που δεν επέστρεψαν το αντίστοιχο ποσοστό είναι 52,4%.
Του ΣΑΚΗ ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗ
http://www.enet.gr/
Συγκεκριμένα στοιχεία δεν υπάρχουν για το πού έχει φτάσει ο αριθμός σήμερα. Σύμφωνα όμως με τον καθηγητή Οικονομικής Γεωγραφίας στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, στη Θεσσαλονίκη, Λόη Λαμπριανίδη, το ενδιαφέρον έχει αυξηθεί κατακόρυφα.
Σε τρεις ιστοσελίδες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, όπου οι πτυχιούχοι αναζητούν εργασία στο εξωτερικό, από το 2008 ώς το 2013 παρατηρήθηκε αύξηση των Ελλήνων ενδιαφερομένων από 40% ώς 70%. Παράλληλα, προσθέτει ο Λ. Λαμπριανίδης, έχει αυξηθεί και το ενδιαφέρον καθηγητών πανεπιστημίου που τα τελευταία δύο χρόνια είτε φεύγουν στο εξωτερικό για ένα διάστημα από 1 ώς 3 χρόνια είτε παραιτούνται από τις θέσεις τους στα ελληνικά πανεπιστήμια, γιατί βρήκαν ή τους προσφέρθηκε καλύτερη θέση με καλύτερους όρους σε πανεπιστημιακά ιδρύματα του εξωτερικού.
Αν και πριν από 10 χρόνια η φυγή των Ελλήνων επιστημόνων ήταν θέμα επιλογής, σήμερα πλέον οι Ελληνες πτυχιούχοι δεν έχουν μέλλον στη χώρα, καθώς η ελληνική οικονομία δεν προσανατολίζεται στη δημιουργία θέσεων εργασίας για πτυχιούχους και ανάπτυξη του επιστημονικού τομέα. «Υπάρχει αναντιστοιχία προσφοράς και ζήτησης στην Ελλάδα και μειωμένη ζήτηση πτυχιούχων από την ελληνική οικονομία», τονίζει ο Λ. Λαμπριανίδης.
«Κι αυτό», προσθέτει, «δεν οφείλεται στο ότι έχουμε πολλούς πτυχιούχους, όπως λέγεται, γιατί ο μέσος όρος πτυχιούχων στην Ελλάδα είναι πολύ χαμηλότερος από το μέσο όρο πτυχιούχων στην Ευρωπαϊκή Ενωση». Η Ελλάδα κατατάσσεται 21η σε 30 χώρες της Ευρώπης ως προς τον αριθμό των επιστημόνων ανά κάτοικο. Αντίθετα, πολλές άλλες χώρες έχουν δημιουργήσει πολιτική προσέλκυσης πτυχιούχων. «Κάτι που επίσης τους συμφέρει, γιατί δεν πληρώνουν για να τους εκπαιδεύσουν, αλλά τους παίρνουν έτοιμους», επισημαίνει.
«Συγκεκριμένα, η γερμανική πρεσβεία στην Ελλάδα παρέχει στην ιστοσελίδα της πολλές και πολύ καλές πληροφορίες για τους Ελληνες που ενδιαφέρονται να βρουν δουλειά στη Γερμανία».
Σύμφωνα με την έρευνα του Λ. Λαμπριανίδη, οι 139.000, στους οποίους υπολογίζονται οι Ελληνες επιστήμονες που βρήκαν δουλειά στο εξωτερικό, αποτελούν το 9,5%-11% του συνολικού αριθμού των επιστημόνων που ζουν στην Ελλάδα. Αλλά η ισοδύναμη απώλεια είναι πολύ μεγαλύτερη, γιατί αυτοί έκαναν πολυετείς σπουδές και σε πολύ καλά πανεπιστήμια.
Οι πτυχιούχοι που εργάζονται στο εξωτερικό έχουν κάνει πολυετείς σπουδές, με το 74% να έχουν μεταπτυχιακό, ενώ το 51% έχουν και διδακτορικό. Πολύ καλές σπουδές έχει κάνει το 41%, που έχουν τουλάχιστον ένα πτυχίο από κάποιο από τα λεγόμενα 100 καλύτερα πανεπιστήμια του κόσμου. Σχεδόν όλοι όσοι εργάζονται στο εξωτερικό, όπως δείχνει και η διεθνής βιβλιογραφία, έχουν σπουδάσει εκεί.
Το 90% έχουν κάνει μεταπτυχιακές σπουδές στο εξωτερικό, ενώ το 29% έχουν πραγματοποιήσει το σύνολο των σπουδών τους σε ξένα ιδρύματα. Μόνο ένα πολύ μικρό ποσοστό (14,3%) εργάστηκαν στο εξωτερικό, χωρίς προηγουμένως να έχουν κάνει κάποιες σπουδές εκεί. Οταν έπιασαν την πρώτη δουλειά στο εξωτερικό, το 82,7% είχαν πάνω από ένα πτυχίο. Το 40% εργάζονται σε πανεπιστήμια, ερευνητικά κέντρα και σε τμήματα έρευνας και ανάπτυξης επιχειρήσεων.
Κατ' ευθείαν έξω
Οι περισσότεροι (60,9%) πριν αποφασίσουν να φύγουν ή να παραμείνουν στο εξωτερικό μετά τις σπουδές για εργασία, δεν αναζήτησαν καν δουλειά στην Ελλάδα. Το ποσοστό είναι πάρα πολύ υψηλό (91,1%) για αυτούς που πήραν όλα τα πτυχία τους στο εξωτερικό. Ομως, η ένταση της απογοήτευσης των πτυχιούχων για τη δυνατότητα εύρεσης ικανοποιητικής εργασίας στην Ελλάδα φαίνεται και από το γεγονός ότι 47,3% των ατόμων που πήραν όλα τα πτυχία τους στην Ελλάδα δεν αναζήτησαν καθόλου δουλειά στη χώρα.
Ολοι αυτοί έχουν εργαστεί σε 74 χώρες, όμως το 91% συγκεντρώνεται σε 10 χώρες, κυρίως τη Βρετανία (31,7%) και τις ΗΠΑ (28,7%). Εχουν εργαστεί σε 528 πόλεις, όμως υπάρχει υπερεκπροσώπηση σε ελάχιστες πολύ μεγάλες πόλεις, κυρίως το Λονδίνο (16,9%). Συχνά έχουν μια πλούσια εμπειρία ζωής και εργασίας σε περισσότερες από μία χώρες και πόλεις.
Ως σημαντικότεροι παράγοντες φυγής στο εξωτερικό αναφέρθηκαν εκείνοι που σχετίζονται με την εργασία. Δηλαδή, η δυνατότητα εύρεσης εργασίας -και μάλιστα στο αντικείμενό τους-, η ποιότητα των επαγγελματικών σχέσεων, η ύπαρξη προοπτικών εξέλιξης και η σαφής περιγραφή του αντικειμένου της εργασίας. Δηλαδή, το κίνητρο της μετανάστευσης των Ελλήνων πτυχιούχων δεν είναι κυρίως και σίγουρα όχι μόνο οι χρηματικές απολαβές. Υπάρχουν όμως και αυτοί που επιστρέφουν. Σπουδαιότεροι λόγοι επιστροφής είναι κοινωνικοί και προσωπικοί. Επιστρέφουν στον τόπο όπου ζει η οικογένειά τους και οι φίλοι, γιατί τους αρέσει η κοινωνική ζωή, το καλό κλίμα, το καλό φαγητό και ο τρόπος ζωής. Αποτελεί μεγάλη ανακούφιση το ότι είναι κοντά στους ηλικιωμένους γονείς τους.
Ενα πολύ σημαντικό ποσοστό (46,5%) αυτών που εργάστηκαν στο εξωτερικό έχουν μη Ελληνα σύντροφο. Η σχέση με μη Ελληνα σύντροφο λειτουργεί αποτρεπτικά για την επιστροφή: από αυτούς που επέστρεψαν μόνο το 13,7% έχουν μη Ελληνα σύντροφο, ενώ σε αυτούς που δεν επέστρεψαν το αντίστοιχο ποσοστό είναι 52,4%.
Του ΣΑΚΗ ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗ
http://www.enet.gr/